ASO, tıp alanında yaygın olarak kullanılan bir laboratuvar testidir ve tam adı “Antistreptolizin O”dur. Bu test, vücuttaki bağışıklık sisteminin belirli bir streptokok bakterisine karşı geliştirdiği antikorları ölçer. Özellikle A grubu beta-hemolitik streptokok (Streptococcus pyogenes) enfeksiyonlarından sonra yükselen ASO değeri, bu tür enfeksiyonların dolaylı bir göstergesi olarak değerlendirilir.
ASO Testi Nasıl Çalışır?
ASO testi, vücudun streptolizin O adı verilen bir toksin karşısında ürettiği antikorların seviyesini ölçer. Streptolizin O, Streptococcus pyogenes isimli bakterilerin ürettikleri toksinlerden biridir. Bu bakteriler, genellikle boğaz enfeksiyonlarına ve cilt enfeksiyonlarına yol açar. Enfeksiyon sonrasında vücut, bakterileri ve toksinlerini tanıyarak onlara karşı antikor üretir. ASO testi, kandaki bu antikorların seviyesini ölçerek önceki streptokokal enfeksiyonların belirtisini gösterebilir.
ASO Testi Neden Yapılır?
ASO testi, genellikle aşağıdaki durumlarda istenir:
– **Romatizmal ateş:** Boğaz enfeksiyonları sonrası gelişebilen ve kalbi, eklemleri ve sinir sistemini etkileyen bir komplikasyondur.
– **Post-streptokokkal glomerülonefrit:** Streptokok enfeksiyonu sonrası böbreklerde iltihaba yol açabilir.
– **Tanı ve tedavi sürecinin izlenmesi:** Önceden geçirilmiş streptokok enfeksiyonlarının belirlenmesi ve bu enfeksiyonlarla ilişkili komplikasyonların izlenmesi amacıyla kullanılır.
ASO Değerleri Ne Anlama Gelir?
ASO testi genellikle mililitre başına uluslararası ünite (IU/mL) olarak ölçülür. Yetişkinlerde ve çocuklarda normal ASO seviyesi tipik olarak 200 IU/mL’nin altındadır. Ancak bu seviyenin üzerinde bir değer, yakın zamanda geçirilmiş bir streptokok enfeksiyonunu işaret edebilir. Belirgin bir yükselme, özellikle romatizmal ateş veya glomerülonefrit gibi komplikasyonların araştırılması açısından önemlidir.
ASO Testinin Sınırları
ASO testi, aktif bir enfeksiyonu göstermez, sadece daha önce geçirilmiş bir enfeksiyona işaret edebilir. Yani, test sonucunda yüksek bir ASO değeri elde edilmesi, mevcut bir enfeksiyon olduğu anlamına gelmez. Ayrıca bazı kişilerde ASO seviyesi düşük ya da normal olsa bile streptokokal bir enfeksiyon geçirilmiş olabilir.
Sonuç
ASO testi, streptokok kaynaklı enfeksiyonların ve bunlara bağlı komplikasyonların teşhisinde önemli bir araçtır. Ancak sonuçlar, her zaman klinik değerlendirme ve diğer tanı testleri ile birlikte yorumlanmalıdır. Eğer doktorunuz size ASO testi yaptırmanızı önerdiyse, enfeksiyon ve olası komplikasyonların tam olarak değerlendirilmesi amacıyla bu testi yapıyor olabilir. Bu nedenle test sonuçlarını doktorunuzla tartışarak gereklilikler ve sonraki adımlar hakkında bilgi almanız önemlidir.